Оҕону иитэ ылар тіріппүттэртэн майгы-сигили іттүттэн сайдыыны, сайаҕас, истиІ, сэргэх буолары эрэйэр.

Биллэн турар оҕону кыґыл эрдэҕиттэн ыллахха, оҕо адаптацията да, оҕоҕо ылларыы да чэпчэки соҕустук барар. Бу түгэІІэ оҕоҕо эрэ буолбакка тіріппүттэргэ аймахтар, доҕоттор іттүлэриттэн ійдііґүн уонна ійібүл наада.

Хайдах майгылаах-сигилилээх киґи улаатан иґэрэ буолла, биґиги ирдэбилбитигэр, баҕа санаабытыгар сіп түбэґэр дуу, суох дуу диэн санаа-оноо оҕо улаатан истэҕин ахсын тіріппүт дууґатын хамсатара элбээн иґэр. Ол да иґин буолуо, ордук бэйэ аймах эбэтэр билэр дьоннорун дьонун оҕотун ыла сатыыллар.

Иитэ ылар киґи ійі-санаата иитэ ыларга бэлэм буолуохтаах – бэйэм иннэ диэн буолбакка, оҕо туґа диэн ійдібүлүнэн салайтарыахтаах. Киґи бэйэтин уонна оҕотун интэриэґин тэІІэ дьүірэлии тутуохтаах. Сорох тіріппүт иитэ ылбыт оҕотун атарахсытымаары иннигэр-кэннигэр сүүрэ сылдьар буолар. Маннык быґыы, биллэн турар, атын кыґалҕаҕа тиэрдиэн сіп.

Иитэ ылар киґи оҕо тіріппүтүн аатын-суолун, майгытын, доруобуйатын туґунан толору информацияны хомуйара, ону таґынан оҕо хайдах туруктаах тіріібүтүн билэрэ наадалаах.

Иитэ ылыллыбытын туґунан оҕону кытта истиІ аґаҕас кэпсэтии кыра сааґыгар ирдэнэр. Тоҕо, хайдах иитэ ыллыллыбытын оҕо чуолкай ійдүіхтээх, дьонун кистиир, сымыйалыыр табыгаґа суох.

ДьиІнээх тіріппүт эмискэ күірэйэн тахсар түгэнигэр, оҕо баҕарар буоллаҕына, билсиэн сіп. Сыґыан олохтуур оҕо киґи быґыытынан сайдыытыгар кімі эрэ буолар, оҕо бэйэтин дьиІнээх дьонун ахтан, кірдіін барыа диэн тіріппүт куттаныа суохтаах.

Тіріппүт, оҕо санаатын аґаҕастык этэрин, бэйэтигэр бүгэн хаалбатын ситиґиэхтээх. Ол эрэн наґаа ірі тутар, атаахтатар, биллэн турар, сатаммат.

Өскі иитиэх оҕо таґынан бэйэ оҕото баар буоллаҕына, тэІІэ иитии боппуруостара инники күіІІэ тахсаллар. Бэйэ оҕото да, иитиэх да оҕо атын оҕону миигиннэҕэр ордук күүскэ таптыыллар диэн күнүүлэґэн туруохтарын сіп. Бу түгэІІэ биир халыып болҕомтону, бириэмэни эрэ буолбакка, оҕо ис баҕатынан туохха ордук наадыйарынан кірін сыґыаннаґар ордук. Хайа да түгэІІэ иитиэх оҕо миигин таптыыллар, миэхэ наадыйаллар диэн санаата баґыйар іттүгэр буолуохтаах.

Психолог консультациятыгар кэлэр тіріппүт сүрүн кыґалҕатынан оҕо улаатан иґэн иитиэх оҕо буоларын туора дьонтон билбитэ буолар. Оҕо ити түгэнтэн сылтаан тіріппүтүттэн тэйэн, кыыґырымтаҕай майгыланар, дьиэҕэ олорбот, сүгүн кэпсэппэт буолуон, куґаҕан дьаллыкка да ылларыан сіп. Оҕону кытары истиІ сыґыан, таптал олохтоммотох түгэнигэр, бэйэ күүґунэн кыґалҕаны быґаарар ыарахан буолар. Оччоҕо специалист консультацията хайаан да наада.

02.12.2010 13:38 | просмотров: 22720